2024’te Tercih Eğilimleri Düştü
Her yıl Kasım ayının son haftasında üniversite tercihleriyle ilgili veriler YÖK Atlas platformu üzerinden yayımlanıyor. Bu yıl da yine geçen hafta içinde bu verileri görme şansını yakaladık.
YÖK Atlas, sistemin ayrıntılarını şeffaf bir şekilde görebildiğimiz ve pek çok istatistiğe rahatlıkla erişebildiğimiz bir site olması bakımından önemli ve değerli. Aslında bir sınav süreciyle ilgili yüzlerce hatta binlerce farklı veri ve istatistik yayımlanabilir ama bu konuda kurumlar biraz nekes davranıyorlar. En azından YÖK Atlas bu konuda merak ettiğimiz bir çok bilgiyi paylaşarak önemli bir kamu hizmeti üstleniyor. Arada bir eksik ya da hatalı veri yayınlasa da kamusal uyarıları dikkate alıp bu hata ve eksikleri hemen gideriyor.
Yayımlanan veriler içinde en çok merak uyandıranlardan biri adayların en az kaç netle o programlara girdiği ve kaç kez tercih edildiklerine ilişkin. Biz de hem bu iki veriyi hem de bunun dışındaki diğer önemli verileri hızlı bir şekilde tarayarak yerleşme performanslarını ve tercih eğilimleri değişikliklerini görme şansı yakaladık.
Bu çalışmaları yaparken mevcut yılı genellikle bir önceki yılda oluşanlarla karşılaştırarak vermenin daha doğru ve yararlı olduğunu düşünüyoruz. İşte bu doğrultuda haberimizin içeriğine kontenjan ve tercih sayılarındaki değişiklikleri bilginize sunmakla başladık.
Aşağıda yer alan dosyada programları puan türüne göre alfabetik bir dizin içinde vereceğiz. Öncelikle programların 2023 yılı kontenjanları ile 2024 yılı kontenjanlarını verdik. Daha sonra yine o programların 2023 yılında kaç kez tercih aldığını ve 2024’de tercih sayılarının kaç olduğunu bilginize sunduk. Son sütunlarda ise gerek kontenjanlar gerekse toplam tercih sayılarında hangi oranda bir değişim yaşandığını hesaplayarak programlara olan toplumsal talebin ve aday yöneliminin ne ölçüde değiştiğini görmenizi sağlamak istedik.
Geçen yıl üniversitelerin sınavla öğrenci alınan lisans ve önlisans programları için 1 milyon 89 bin 194 kontenjan tahsis edilmiş ve tüm bu programlar 24 milyon 277 bin 711 kez tercih listelerine girmeyi başarmıştı. Bu yıl ikinci öğretim programlarının devlet üniversitelerinde kapanması ile birlikte kontenjanlarda 68 bin bir azalma yaşanmış, lisans ve önlisans programları için 1 milyon 21 bin 486 kontenjan ayrılmıştı. Tüm bu kontenjanlara yerleşmek için de adayların 21 milyon 664 bin 849 tercih yaptığını gördük. Bu sonuçlarla tercihlerin 2,6 milyon kadar azaldığı anlaşılıyor. Bu azalışta hem tercih bildiriminde bulunan tekil aday sayısının azalmasının hem program kontenjanlarındaki düşüşün hem de bazı programlara yönelik akademik eğitime olan ilginin yavaş yavaş kaybolmaya başlamasının etkileri olduğunu düşünüyoruz. Daha pek çok sebepten bahsedilebilir. Örneğin eğitime erişimin gittikçe daha yüksek bir ekonomik gelir düzeyini gerektirdiği gibi.
Görüntüleyeceğiniz aşağıdaki dosyada bir programın kontenjanının azalması o programa dair toplumsal talebin de azaldığına dair bir işaret verdiğini değerlendirmenizi isteriz. Öte yandan eğer bir programın tercih sayılarında geçen yıldan bu yıla önemli bir azalma varsa bunun da aday öğrencilerin ilgi kaybına maruz kalan programlar olduğunu unutmamanızı tavsiye ederim. Örneğin öğretmenlik programlarının pek çoğunda tercih sayısının hissedilir ölçüde düşmesinde özellikle atama sürecinde yaşanan sorunların büyük payı olduğunu düşünüyoruz.
İllerin göç trafiğini de bilim ve hizmet gruplarına göre sayfa sayfa çalıştık. Hiç bir yerde bulamayacağınız değerli bir veridir. Hangi il hangi bilim ve hizmet gruplarına nereden göç almış nereye göç vermiş? Hepsi bu dosyada…
Şimdi daha fazla uzatmadan dosyayı sizlerle paylaşalım.
Bir yanıt yazın