YKS tercih sürecinde büyük çoğunluk genel tercihlere odaklandığı için özel kontenjan türlerinde (okul birinciliği, şehit-gazi yakını, depremzede ve 34 yaş üstü kadın kontenjanlarında) tercih yapacaklar ne yazık ki yeterli ve yararlı veriden yoksun tercihler yapmak zorunda kalıyorlar. Mesaj ekranıma ve mail gelen kutuma düşen soruların büyük bölümünü bu kontenjan türlerindeki adayların soru ve mesajları oluşturuyor.
Yıllardır ÖSYM, tercih kılavuzlarında programların genel yerleşme bilgileri için temel referans verileri yayınlamasına rağmen özel kontenjanlar için sadece alınacak öğrenci sayısının dışında ekstra bir bilgiye de rastlamıyorsunuz. Bu da doğal olarak özel kontenjanlarla tercihlerini şekillendirecek binlerce adayın yani okul birincisi gençlerin şehit gazi yakını ve depremzede kardeşlerimizin, 34 yaş üstü genç kadınlarımızın gelişigüzel, ezbere tercih listeleri oluşturmalarına yol açıyor. Hatta yerleşme şansı varken yerleşemediği durumlarla da sıklıkla karşılaşabiliyoruz. Veriye erişimin ve veriyi dinamik kullanıma sunmanın bu kadar kolay olduğu dijital çağda bu eksikliği yıllardır kabul etmiyor ve elimden geldiğince, elimde olan güncel ve doğru verilerle adaylara destek olmaya çalışıyorum. Bunun bir kamu hizmeti, eğitimcinin de kamuyu aydınlatma görevi olduğunu düşünüyorum. Durumdan vazife çıkarıyorum belki de, bilmiyorum.
Teknik tercihin veriye dayalı yapılmasını önemsediğim için her yıl bildiğim kadarıyla tek başıma bu ihtiyaca cevap verecek dosyalar hazırlamaya ve özel kontenjan ile tercih yapacak adayları yalnız bırakmamaya özen gösteriyorum. Belki başka çalışma yapanlar da vardır mutlaka. Bilmediğim için varsa şayet onların da emeğine ve gayretine saygı duyuyor, adlarını bilmediğim ve burada zikredemediğim için de kendilerinden özür diliyorum.
Bu yıl da yine yararlı, tüm verileri içinde barındıran özel dosyalar hazırlayacağım. Ancak kılavuzun henüz bu yazıyı kaleme aldığım tarih itibariyle yayımlanmamış olması bu özel kontenjan adaylarının en azından geçen yılki tabloyu görmelerini, incelemelerini ve genel olarak nasıl bir senaryonun içinden geçebileceklerini öğrenmelerini de oldukça önemsiyorum.
Şunu da tekrar önemle hatırlatmak isterim ki bu dosya 2025 yılında tercih edeceğiniz programlar değildir. Bunların kaçının kapanacağını, kapananların yerine hangilerinin açılacağını ve kontenjanlarının yeni durumda ne kadar farklılaşacağını ancak resmi kılavuz yayımlandığında görebilecek ve o bilgilere göre güncel 2025 dosyalarını da yayımladığımda takip edebileceksiniz. Umarım resmi tercih kılavuzunda bu sene bir yenilik yapılır ve bu bilgileri benim hazırlamama gerek kalmaz. Hadi kılavuz olmasa bile (onu da ekleyelim derlerse bir ay daha kılavuz yolu gözleriz) YÖK Atlas gibi dijital bir bilgi platformuna entegre edilirse de kabulümüzdür.
Çalıştığım dosyalarda neler var? Kısaca onlardan bahsedeyim.
Her dosyayı aynı formatta hazırladım. Her kontenjan türü ile hangi programlar öğrenci alıyorsa sadece o programlara bu dosya tablolarında yer verdim. O kontenjan türü ile öğrenci almayan programları ilgili kontenjan türünün listesine almadım, gerek de yoktu zaten. Bu yönüyle dosyalar sadece özel kontenjanlarla tercih yapacak adaylarla ilişkili. Diğer adaylar için eksik tercih verisi sunar. Kullanmamalarını öneririm. Lütfen unutmayınız.
Dosyalarda programların 2024 kodu, üniversitesi, fakültesi, lokasyonu, öğrenim şekli, dil ve bazı programların cinsiyet koşulları ile puan türü gibi pek çok ayrıntılı künye bilgileri yer alıyor. Buna ilave olarak 2025 kontenjan ve 2024’ten farklar trafiğini henüz bilmediğimiz için o sütunları boş bıraktım. Yeni kılavuz gelince onlar da dolacak.
Önemli sütunlardan biri 2024 yılında bu programların genel kontenjanlarına girişte neler yaşandığı. Bu sütunlarda programların genel yerleştirmede oluşan sıralama, kontenjan ve yerleşme bilgileri ile doluluk oranlarını ele almaya çalıştım. Bu sütundaki bilgiler 2024 yılı açısından güncel ve doğru veriler içeriyor.
Diğer önemli sütun ise ilgili özel kontenjan türü ile 2024 yılında yaşanan yerleşme olayının hangi koşullarda ve ne dolulukta gerçekleştiği. Özel kontenjanlarda merak edilen en önemli bilgi de bu aslında. Normal bir öğrencinin yerleştiği programa özel kontenjanla hangi sıralamada yerleşilebildiği ve nasıl bir tercih ve doluluk trafiği yaşandığı. Esas özel bilgiyi bu sütunlarda göreceksiniz. Buradaki kontenjan, yerleşme ve doluluk bilgileri resmi bilgidir. Ancak sıralama bilgilerini ise binde 2 hata payı ile hesaplayarak tespit etmeye çalıştık. Birebir ÖSYM tarafından yayımlanan sıralama değerleri değildir. Lütfen bunu da unutmayınız.
Dosyaları puan türüne göre ve program adına göre alfabetik olarak dizmek benim alameti farikam. Öğrenciler bölüm odaklı arayışlara girdikleri için üniversite adına göre bir dizilimi genelde yapmıyorum. Zaten ÖSYM kılavuzu da üniversite dizilimi ile yayımlanıyor. Aynısını hazırlamak tekrara düşmek olurdu.
Dosyaların eksiği gediği yoktur, emin olabilirsiniz. Eğer bir programı merak ediyor ve bulamıyorsanız ya o program bu özel kontenjanın kapsamında değildir ya da aramayı yeterince dikkatli yapmıyor olabilirsiniz.
Dosyalardaki her bir program kendi içinde sıralama üstünlüğüne göre yukarıdan aşağı dizilmemiş olabilir. Bölüm içi dizilimi 2023’e göre yaptığım için orada bir değişikliğe gitmeye zamanım olmadı. Zira epeyce zamanımı alacak bir grafik ve dizgi çalışmasını gerektiriyordu. Bunu da tembelliğim olarak not edin lütfen…
Elbette her yıl gerek genel gerekse özel kontenjanların taban puan ve taban sıraları sıfırdan oluşur. Programların taban puan ve sıralarını alacağı kontenjan sayıları, yerleşenler, tercih eden aday sayıları ve yine tercih eden aday başarıları gibi faktörler belirler. Bu gerçeklikten hareketle sıralamanızın gücünün yetmediğini düşündüğünüz programlar için lütfen şimdiden karalar bağlamayın. Bu yıl başka bir senaryo gerçekleşebilir ve sizin için belki bambaşka bir şans doğabilir. Nihayetinde 2025 kılavuzunun bu kontenjan türlerinde ne tür sürprizlerle karşılaşacağımızı henüz bilmiyoruz.
Dosyaların referans verilmeden yayımlanması genelde canımı fazlasıyla sıkıyor, bilin isterim. Üzmeyin bizi. İzin isteyenden bir talebimiz olmuyor, veriyoruz da zaten izni…
Şimdi özel kontenjan türlerine ilişkin dosyaları paylaşalım. Eğer yazıyı buraya kadar okuduysanız siz işinizi ve tercihlerinizi önemsiyorsunuz, okumadıysanız benden de tembelsiniz 🙂
Bir yanıt yazın